برنامه های (Fellowship) فلوشیپ یا همان بورس و کمک هزینه تحصیلی، از جمله برنامه هایی هستند که می توانند برای حمایت از طیف وسیعی از فعالیت های علمی دانشجویان ممتاز و فعال بکار گرفته شوند. فعالیتهایی که میتوان تحصیلات تکمیلی در یک زمینه ی خاص، انجام تحقیقات علمی برای پیشبُرد کار روی یک موضوع خاص، توسعه ی یک سازمان دانش بنیان و یا یک ابتکار و نوآوری جدید مبتنی بر جامعه ،و یا آموزش و تأملی برای حمایت از رشد همکار را نمونه هایی از آنها شمرد.
در محیط های علمی دانشگاهی، زمانی که صحبت از “فلوشیپ یا کمک هزینه ی تحصیلی” به میان می آید، معمولاً منظور همه یک جایزه پولی است که به یک محقق و یا دانشمند پژوهشگر برای انجام تحقیقات او و پرداخت هزینه های تحصیلیش پرداخت می شود. در واقع باید گفت فلوشیپ یا همان بورس تحصیلی یک بورسیه ی مبتنی بر شایستگی دانشجو در جهت انجام مطالعات پیشرفته روی یک موضوع دانشگاهی شمرده میشود.
بطور کلی هر دو کمک هزینه ی “اسکالرشیپ(Scholarship) ” و “فلوشیپ” برنامه هایی هستند که زمینه ی یک کمک مالی را برای دانشجویان و محققان برجسته و ممتاز یا هر فرد علاقه مند به جستجو و تحقیق علمی، فراهم میکنند. در حقیقت باید گفت “اسکالرشیپ” و “فلوشیپ” کمک های پولی شمرده میشوند که توسط مراکزی علمی و دانش بنیان چون دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی، موسسات دانشگاهی، آزمایشگاه های معتبر، دولت ها یا بنیادهای خیریه ی علمی درنظر گرفته میشوند.
*مهمترین تفاوت بین فلوشیپ (Fellowship)و اسکالرشیپ(Scholarship):
مهمترین تفاوت میان اسکالرشیپ و فلوشیپ در این است که اصطلاح اسکولارشیپ همیشه به آن معنی است که یک کمک مالیِ نقد در دسترس دانشجو است. بنابراین باید گفت که “اسکالرشیپ” بدون “کمک مالی” وجود ندارد. در واقع اگر “اسکالرشیپ” وجود داشته باشد، “کمک مالی” به عنوان “شهریه” ، “هزینه ی روزانه” ، “کمک هزینه ی زندگی” یا به هر شکل دیگر برای دانشجو و محقق درج شده است و پول همیشه وجود دارد. اما در مورد “فلوشیپ” باید گفت اگرچه در اکثر موارد “کمک مالی” ارائه می شود، اما این اصطلاح لزوماً به معنای “کمک مالیِ نقد” محسوب نمی گردد.
بعنوان مثال، اگر شخصی یک “اسکالرشیپ یا بورس تحصیلی”برای تحصیل و مطالعه در دانشگاه اوهایو و یا انجام تحقیقات در سازمان ناسا بدست آورد، به این معناست که او مطمئناً پولی برای مطالعه یا انجام تحقیقاتش دریافت کرده است. زمانیکه دانشگاه هایی چون MIT یا هاروارد اعلام اعطای “اسکالرشیپ یا بورس تحصیلی” به فارغ التحصیلان، دانشجویان درحال تحصیل و یا دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی، محققان و یا خبرنگاران میکنند، این همیشه به این معناست که آن دانشگاه و یا موسسه ی علمی یا بنیاد قصد دارد تا بطور کامل و یا تا قسمتی از هزینه های مربوط به تحقیقات یا پروژه ی علمی و یا دوره ی تحصیلی را پرداخت نماید.
اما فلوشیپ در وهله ی اول یک موقعیت شمرده میشود. فلوشیپ در حقیقت موقعیتی است بین دانشگاه و یا یک مرکز علمی که ممکن است شامل کمک هزینه ی مالی بشود و یا نشود. دانشگاه های کمبریج یا آکسفورد هر از گاهی برای اعطای فلوشیپ خبررسانی میکنند و تنها یک میز بهمراه یک کامپیوتر در کتابخانه شان را در اختیار فرد قرار میدهند. برای چنان موقعیت خاصی اغلب بسیاری از محققان یا چهره های مشهور که خودشان آماده ی پرداخت هزینه های مالی هستند، تنها برای دریافت “فلوشیپ یا بورسیه ی تحصیلیِ” اعلام شده، اقدام می نمایند. فلوشیپ یا بورس تحصیلی ممکن است تنها به عنوان ایجاد یک وضعیت عالیِ تحقیقاتی در یک موسسه ی دانشگاهی اعطا شود و این موقعیتی است بدون دریافت حقوق و یا کمک مالی. با این وضعیت، شخص ممکن است به عنوان همکار کالج یا یک بخش خاص پذیرفته شود و بتواند به برخی از امکانات ویژه ی کتابخانه و تحقیقاتی آن موسسه یا دانشگاه دسترسی داشته باشد.
“اسکالرشیپ یا کمک هزینه های تحصیلی” از همان اوایل شروع کار دانشگاهی در دسترس دانشجو قرار میگیرند. حتی قبل از تحصیلات دانشگاهی و تحصیلات تکمیلی ممکن است کسی برای “اسکالرشیپ یا بورس تحصیلی” در مدرسه درخواست کند، درحالیکه باید گفت هیچ فلوشیپی در آن مرحله ها در دسترس دانشجویان قرار نمی گیرد. در مورد تحصیلات تکمیلی هم این موضوع صدق میکند. همه ی کمک هزینه مالی در دسترس دانشجوی دوره ی کارشناسی در دانشگاه “اسکالرشیپ یا بورسیه ی تحصیلی” نامیده میشود و فقط در موارد نادری که به فعالیتهای تحقیقاتی و پژوهشی مرتبط باشد ممکن است به آن فلوشیپ بگویند.
فلوشیپ چیست؟